Vijveronderhoud | Tips voor vijver onderhoud in voorjaar, zomer, herfst en winter

Vijveronderhoud is belangrijk om de vijver schoon, gezond en helder te houden. Om dit te kunnen doen is het nodig om je vijver ieder seizoen te onderhouden. Waterplanten zijn een belangrijk onderdeel hiervan, meer weten? Lees dan verder.

Alles over vijveronderhoud

• Het belang van vijveronderhoud
• Natuurlijke vijver creëren door juiste beplanting
• Hoe te onderhouden van de vijver?
• Vijveronderhoud in het voorjaar
• Onderhoud van de vijver in de zomer
• Vijveronderhoud in de herfst
• Vijveronderhoud voor in de winter
• Onderhouden van de vijver en snoeien van waterplanten
• Tips en tricks over de vijvervissen en vijverproblemen

Het belang van vijveronderhoud

Om het hele jaar te kunnen genieten van de vijver, is het noodzakelijk om de vijver te onderhouden. Een goed begin is het halve werk, want als de aanleg weloverwogen en deskundig is uitgevoerd, zal je vijver minimaal onderhoud nodig hebben. Bij Van der Velde Waterplanten zetten we in op vijvers die zichzelf in balans houden, zodat dure en milieubelastende pompsystemen en vijverfilters overbodig worden, een evenwichtige vijver onderhoudt zichzelf namelijk grotendeels. De vijverplanten zijn in staat om algengroei te voorkomen en het water natuurlijk en gezond te houden.

Natuurlijke vijver creëren door juiste beplanting

Veel mensen met een vijver of die geïnteresseerd zijn in een vijver denken dat het nodig is om een pomp en filter in de vijver te plaatsen om het vijverwater gezond en helder te houden. Maar deze apparatuur is helemaal niet nodig om een gezonde wateromgeving te creëren. Een natuurlijke vijver – het woord zegt het al – die zelf een goede balans weet te vinden, bereik je door een evenwichtige beplanting. Vijverplanten zijn dan ook essentieel. Deze moet goed aansluiten bij de aard van de vijver, gelet op ligging, diepte en omvang. Om jouw specifieke soort vijver juist te kunnen beplanten, is het belangrijk om op de hoogte te zijn van de eisen. Omdat kennis nodig is om dit juist te doen en een natuurlijke en zelfvoorzienende vijver te maken, is het handig om een specialistisch beplantingsplan te volgen.

Hoe te onderhouden van de vijver?

Een vijver leeft, net als alle andere planten en bomen in de tuin. En dus heeft ook een vijver onderhoud nodig. Bij een goed ingerichte vijver met vijversubstraat, vijverbacteriën en – het belangrijkste – ruim voldoende én verschillende vijverplanten, is het onderhoud zeer beperkt. In elk seizoen is er een klusje dat je oppakt, zonder dat je in de weer hoeft te gaan met (chemische) middelen of apparatuur om de waterwaardes te meten. Vijverspecialist Simon vertelt je per seizoen wat je kunt doen aan vijveronderhoud voor een schone en gezonde vijver.

Vijver onderhoud in het voorjaar

Dit is het moment om je vijver als het ware weer op te starten. Je kunt deze vier stappen nemen voor het onderhoud van je vijver.

1. In het vroege voorjaar is het zaak om de beplanting onder de loep te nemen voordat die flink gaat groeien. Verwijder het oude, bruine blad van je waterplanten om ze weer klaar te maken voor de lente.
2. Ook is dit het moment om de bodem van de vijver schoon te maken. Op het vijversubstraat kan zich organisch afval van planten hebben verzameld en als je vijvervissen hebt, kunnen hun uitwerpselen en overtollige voedsel zich hebben opgehoopt. Maak hierom de vijver ieder seizoen schoon.
3. Ben je klaar met schoonmaken? Dan raden wij aan om een dosis verse vijverbacteriën en voedingstabletten toe te voegen aan de vijver. Veel bacteriën hebben namelijk de winter niet overleefd. De nieuwe bacteriën zullen ervoor zorgen dat je vijver gezond kan opstarten en helpen mee om het water de rest van het jaar helder te houden. Wij raden Bacta Clear aan, dit is voor iedere vijver geschikt.
4. Bekijk je vijver na deze klussen goed en besluit of er nog voldoende vijverplanten instaan. Is dat niet zo, plaats dan nieuwe exemplaren, waaronder moeras- en waterplanten. Als het aan Simon ligt, voeg je in het voorjaar altijd nieuwe planten toe, vooral zuurstofplantjes. Hoornblad is dan een goede keuze. De planten zijn in dit seizoen krachtig en zullen meteen hun bijdrage leveren om het evenwicht weer optimaal te maken. Bovendien geniet je van nog meer bloeiende planten in je vijver.

Onderhoud van de vijver in de zomer

De zomer is de periode dat je met een drankje in de hand lekker geniet van de vijver en de vijverdieren in en rondom de vijver. Te uitbundig groeiende waterplanten kun je uitdunnen. In dit seizoen heb je de meeste kans op algen, zoals draadalg en zweefalg, deze algen ontstaan doordat de zon veel schijnt. Algen houden van warm water, vandaar dat ze vaak nu de kop opsteken. Ben er snel bij om algen aan te pakken.

Vijveronderhoud in de herfst

Als het najaar invalt, wordt het tijd je vijver klaar te maken voor de winter.

1. Een taak in deze periode is het snoeien van vijverplanten die te groot of lang zijn gegroeid. Haal niet de hele plant uit het water, maar slechts de overtollige delen. Ook waterlelies kun je snoeien; dit kan nu of in het vroege voorjaar. Dat laatste is een goed idee als je vissen in de vijver hebt, want vissen vinden dan de hele winter nog beschutting onder en tussen het blad van de lelies.
2. Moerasplanten groeien boven het wateroppervlak uit en hier en daar zal het blad geel kleuren. Tijd om in te grijpen, het blad is aan het afsterven en kun je in de herfst afsnijden. Snijdt het tot ongeveer 20 cm boven de waterspiegel af.
3. Ligt je vijver vlak bij een boom? Dan is de kans groot dat er zich in de herfst blad verzamelt in de vijver. verwijder deze bladeren zoveel mogelijk uit het water. Tip: span hierna een net over je vijver, zodat er de komende weken niet nog meer blad in het water zal vallen.

Vijveronderhoud voor in de winter

In de winter is er over het algemeen weinig onderhoud nodig voor je vijver. Dit komt omdat de natuur in een rustperiode is en de vijver zichzelf grotendeels kan onderhouden. Als je vijver groen water heeft na de winter, dan is er mogelijk sprake van zweefalgen. Deze kun je in het voorjaar aanpakken. Het is aan te raden om regelmatig een oogje in het zeil te houden tijdens de wintermaanden om ervoor te zorgen dat je vijver in goede staat blijft en eventuele problemen tijdig kunt aanpakken.

Onderhouden van de vijver en snoeien van waterplanten

Onderhoud vijverwater

Het water in de vijver vormt het belangrijkste aspect van de vijverinrichting. Tijdens de wintermaanden valt er vaak veel neerslag in de vijver en is er weinig verdamping. Hierdoor is de waterhardheid van het vijverwater aan het begin van het groeiseizoen meestal erg laag. Dit kan problemen veroorzaken, omdat zuurstofplanten niet goed kunnen groeien in te zacht water. Om deze reden is het verhogen van de waterhardheid een belangrijk onderdeel van het vijveronderhoud in maart. Dit zorgt ervoor dat de zuurstofplanten goed kunnen uitlopen en draagt bij aan het helder houden van de vijver en het voorkomen van problemen zoals algenbloei.

Onderhoud zuurstofplanten

Het belangrijkste onderhoud aan zuurstofplanten in de maand maart, is het terugsnoeien van de planten tot 15 -20 centimeter onder het vijver oppervlak. Hiermee bereik je, dat de zuurstofplanten voldoende ruimte hebben om goed uit te lopen. Groeiende zuurstofplanten helpen om de vijver helder te houden.

Onderhoud waterlelies en moerasplanten

In het eerste deel van de lente kun je een waterlelie en moerasplanten splitsen, ofwel vermeerderen. Dit wordt ook wel scheuren van waterplanten genoemd. Hiervoor moet je de plantenmand uit de vijver nemen, de wortel van de plant uitgraven en een voldoende groot deel ervan afsnijden met een scherp mes. Dit deel kun je in een aparte plantenmand zetten.
Overig onderhoud aan waterlelie en moerasplanten in maart bestaat uit het wegknippen van dode stengels en bladeren. Hiermee geef je de plant weer ruimte, om goed uit te lopen en je voorkomt, dat er teveel organisch afval in de vijver achterblijft.

Tips en tricks over de vijvervissen en vijverproblemen

Vijvervissen voeren

Je kunt de vissen in de vijver weer gaan voeren als de watertemperatuur ongeveer acht graden bedraagt. Dit is meestal in de tweede helft van de maand maart. De stofwisseling van de vissen loopt gelijk op met de watertemperatuur. Dus hoe frisser het water in de vijver is, des te minder je de vissen hoeft te voeren. Bouw het voeren van de vissen dus weer langzaam op. Controleer ook, of alle vissen nog gezond zijn door te kijken of ze ‘normaal gedrag’ vertonen en niet stil in een hoekje van de vijver liggen.

Draadalgen voorkomen en bestrijden

Draadalgen starten in maart eerder met hun groei dan de zuurstofplanten. In het najaar groeien deze algen juist net wat langer door. Dit kan er toe leiden, dat een vijver in de maand maart al last heeft van draadalgen. Probeer bij het onderhoud aan de vijver in de maand maart daarom, draadalgen zoveel als mogelijk te verwijderen. Eventueel kun je de draadalgen bestrijden door de vijver een speciale voorjaarskuur te geven.

Reiger uit de vijver houden

Een reiger bouwt al vroeg in de lente een nest. Hierdoor is de energiebehoefte van deze vogels in het vroege voorjaar al vrij groot. In de vrije natuur vinden de reigers in maart nog maar weinig voedsel. Een vijver is voor hen dan ook extra aantrekkelijk in deze periode.
De beste manier om een reiger uit je vijver te houden, is het spannen van een net hierover. Hierdoor kan de reiger niet in de vijver gaan staan. Ook het spannen van draden op circa 2 meter hoogte boven de vijver helpt, om de reiger bij de vijver weg te houden. Bij het aanvliegen en landen zal de reiger deze draden raken en schrikken.
Het uit de vijver houden van de reiger is een onderdeel van het onderhoud aan de vijver, dat je niet over het hoofd mag zien. Bezoek van een reiger aan de vijver kan tot veel schade leiden. Denk aan dode en gewonde vissen, omgegooide plantenmanden of zelfs een lek in het vijverfolie.

Veelgestelde vragen over vijveronderhoud