Waterplanten in de vijver

Het is zover: je hebt besloten een vijver aan te leggen in je tuin. Een vijver trekt dierenleven aan en zorgt dat je altijd wat hebt om naar te kijken. Wil je er volop van kunnen genieten, is het zaak de aanleg maar ook zeker de beplanting goed aan te pakken. Waterplanten ofwel vijverplanten zijn hierbij onmisbaar. Maar welke waterplanten heb je nodig? En hoeveel? We leggen je graag alles uit over waterplanten in de vijver, over bloeiende, filterende en hoge soorten én we hebben een top 15 van beste waterplanten samengesteld.

Waarom heb je waterplanten nodig?

Je hebt net een vijver gegraven of misschien heb je al een bestaande vijver in de tuin. Je wilt graag dat het water helder en schoon blijft en daarvoor heb je waterplanten nodig. Ze creëren een biologisch evenwicht in de vijver dat essentieel is voor gezond onderwaterleven. Met het juiste beplantingsplan houdt de natuur zichzelf in balans en heb je nagenoeg geen onderhoud. Een pomp of filter zijn hierbij overbodig. Waterplanten bevatten een goed wortelgestel dat ervoor zorgt dat water gefilterd wordt en dat afvalstoffen in het water worden verminderd. Simon heeft er bewust voor gekozen om een selectie waterplanten te kweken die winterhard is en die ook de sterkst filterende eigenschappen heeft. Onze waterplanten staan voor krachtige groei en zijn allemaal winterhard. Ze worden vers geleverd uit onze eigen waterplantenkwekerij.

Welke waterplanten zijn er?

Waterplanten zijn er in vele soorten en maten. Waterplanten is een synoniem voor vijverplanten. Het verschil tussen waterplanten en vijverplanten is dat vijverplanten echt alleen voor de vijver zijn. Waterplanten betreft een breder begrip en wordt vaak ook gebruikt in de zoektocht naar planten voor een aquarium; die noemen we aquariumplanten. Wij richten ons op waterplanten. Die zijn onder te verdelen in vier essentiële groepen en een bonusgroep, namelijk: zuurstofplanten, waterlelies, waterplanten, moerasplanten en de bonus: drijfplanten. Door de juiste hoeveelheid planten in de vijver te plaatsen en ze ook in de juiste zone te zetten, wordt het behalen van biologisch evenwicht en helder vijverwater makkelijk. In onderstaande tekening hebben we met verschillende kleuren weergegeven welke waterplanten op welke plek in de vijver moeten komen. Deze kleuren komen ook terug op onze verpakkingen, waarbij de kleur staat voor het type plant en de diepte waarop je hem moet planten. Wel zo handig, dachten wij.

Voor elke vijver de juiste waterplant

Welke planten je in de vijver moet plaatsen, is sterk afhankelijk van hoe groot de vijver is en wat voor soort vijver je hebt. Voor iedere vijver is er namelijk een ander plan van aanpak om die tot een succesvolle vijver te brengen. Een natuurvijver verlangt bijvoorbeeld andere en meer beplanting dan een spiegelvijver of kleine vijver. Simon heeft speciaal voor iedere vijver voor je uitgeschreven welke waterplanten het beste passen. Bekijk welke vijversoort je hebt en lees verder.

Hoeveel waterplanten per m²?

De hoeveelheid waterplanten die je per 1 m² nodig hebt, hangt af van hoe snel je resultaat wilt. Dit houdt in: hoe snel wil je dat je vijver mooi vol en groen oogt én op welke termijn wil je dat het biologisch evenwicht in het water op peil is? Wij raden sowieso aan om een goede mix aan soorten vijverplanten te plaatsen. Daarbij adviseert Simon om minimaal 1 mand (met 4 planten) en maximaal 4 manden (totaal 16 planten) per 1 m² te plaatsen.

Hoge waterplanten

In ons assortiment hebben we een aantal hoge waterplanten opgenomen die tussen de 80 en 120 cm hoog worden. Deze waterplanten worden veelal neergezet aan de achterkant of in de hoeken van de vijver. Dankzij hun hoogte houden ze de wind deels weg uit de vijver en zo beschermen ze kwetsbaardere waterplanten. Daarnaast zorgen hoge planten ervoor dat er minder makkelijk bladeren de vijver inwaaien.

Bloeiende waterplanten

Voor sommigen is het dé reden dat ze een vijver aanleggen: de prachtige bloei van waterplanten aan de waterkant. Voor wie hiernaar op zoek is, is snoekkruid een goede optie. Deze bloeiende en ook sterke waterzuiveraar wordt ook wel moerashyacint genoemd. Je plaatst hem het beste op -20 tot -40 cm diep in zone 2 of 3 (zie afbeelding). Snoekkruid of moerashyacint kweken we in drie verschillende kleuren: paars, roze en wit.

Sterke, filterende waterplanten

In sommige situaties, zoals bij een natuurlijk plantenfilter, gebruik je doorgaans geen vijvermandjes. In deze vijver worden jonge planten direct geplaatst tussen het vijversubstraat. De waterplanten die hiervoor geschikt zijn, zijn geselecteerd op een goed wortelgestel. Ze moeten immers groeien zonder vijvergrond en bijbehorende voedingsstoffen. Speciaal voor dit soort plantenfilters hebben we een helofytenmix met de juiste plantcombinatie samengesteld. Wil je graag meer weten over het maken van een plantenfilter? Lees over een plantenfilter of moerasfilter in de vijver.

Sterke, filterende waterplanten

In sommige situaties, zoals bij een natuurlijk plantenfilter, gebruik je doorgaans geen vijvermandjes. In deze vijver worden jonge planten direct geplaatst tussen het vijversubstraat. De waterplanten die hiervoor geschikt zijn, zijn geselecteerd op een goed wortelgestel. Ze moeten immers groeien zonder vijvergrond en bijbehorende voedingsstoffen. Speciaal voor dit soort plantenfilters hebben we een helofytenmix met de juiste plantcombinatie samengesteld. Wil je graag meer weten over het maken van een plantenfilter? Lees over een plantenfilter of moerasfilter in de vijver.

1. Gele lis

Irissen zijn de ultieme waterplanten voor een heldere vijver en deze moerasplanten mogen dan ook in geen enkele vijver ontbreken. De iris is de beste vijverplant om in een vijverfilter te plaatsen vanwege het sterke wortelgestel. De nummer 1 van alle irissen is de gele lis (Iris pseudacorus). Deze plant is zeer sterk, zorgt voor goede beschutting in de vijver en is de beste waterplant voor in een plantenfilter vanwege zijn krachtige wortels. De gele lis filtert nitrieten en nitraten uit het water. Irissen hebben we beschikbaar in maar liefst vijf kleuren:

2. Waterpest

Deze zuurstofplant doet het altijd en kan daarom nooit een foute keuze zijn. Waterpest (Elodea densa), ook wel Braziliaanse waterpest, kun je los in de vijver plaatsen en is een soort die niet woekert. Deze waterplant groeit snel en is een waar zuurstofkanon voor de vijver én voor het aquarium.

3. Snoekkruid of moerashyacint

Waterplant snoekkruid is een van de eyecatchers langs de oever van je vijver. Snoekkruid (Pontederia cordata) wordt ook wel moerashyacint genoemd en is een prachtige en sterke winterharde plant. Het blad is middelgroot en de langwerpige bloemen lijken een beetje op lavendel. De drie moerashyacinten in ons assortiment zijn allemaal winterhard.

4. Witte waterlelie

Een witte waterlelie is de parel van de vijver. Je hebt grote en kleine exemplaren, zodat er voor elk soort vijver wel een mooie is te vinden. De grote witte waterlelie (Nymphaea ‘Albatros’) is geschikt voor grote vijvers en bloeit met stervormige bloemen van circa 15 cm groot. Het blad zal eerst rood kleuren voordat het groen wordt. Heb je een kleine vijver, dan is de witte waterlelie Nymphaea ‘Pygmaea Alba’ de beste keuze. De bloemen worden tot 5 cm groot, wat deze waterplant ook prima geschikt maakt voor een terrasvijver.

5. Hoornblad

Hoornblad of grof hoornblad (Ceratophyllum demersum) is een ideale inheemse zuurstofplant voor in de vijver. Na waterpest is het een van de beste zuurstofplanten. Deze drijvende waterplant scheidt stoffen uit die algengroei onderdrukken, precies wat je nodig hebt in een vijver met biologisch evenwicht.

6. Zwanenbloem

Zwanenbloem (Butomus umbellatus) is een echte waterplant. Deze inheemse plant met de sierlijke roze bloemen zie je soms ook in de sloot groeien, een teken dat hij het goed naar zijn zin heeft in ons klimaat. En dus zal zwanenbloem ook goed groeien in jouw vijver. Deze waterplant kan zeker hoger worden dan 1 m, houd daar rekening mee als je hem plant.

7. Watermunt

Moerasplant watermunt (Mentha aquatica) houdt wel van natte voeten en is daarmee een uitstekende plant voor in een plantenfilter. Het is familie van de munt die we in een kruidentuintje houden en ruikt net zo lekker fris naar pepermunt. Ook van watermunt kun je je eigen muntthee maken, of probeer eens zelfgemaakte tzatziki met watermunt.

8. Lisdodde

De grote sigaren aan de stengels van de lisdodde (Typha) zijn voor veel mensen kenmerkend voor een vijver. Lisdodde is een waterplant die bovendien heel nuttig is. Lisdodde zuivert het water en breekt nitrieten en nitraten in het water af. De holle stengels zijn ook een fijne plek voor insecten die er graag in overwinteren. Deze waterplant is er in veel verschillende groottes, die stuk voor stuk een aanwinst zijn in je vijver. In ons assortiment bieden we diverse lisdodden aan.

9. Kalmoes

Bonte kalmoes (Acorus calamus ‘Variegatus’) is met zijn tweekleurige blad in geel en groen een aanwinst in elke vijver. Deze grote, sterke waterplant komt zeker tot zijn recht in een strakke vijver waar je de wind uit wilt weren; daar is kalmoes uitstekend voor geschikt. Kalmoes is een winterharde plant die bovendien lekker ruikt.

10. Krabbenscheer

Krabbenscheer (Stratiotes aloides) is zowel een zuurstofplant als een drijfplant die los aan de oppervlakte van de vijver zweeft. Het is de perfecte plant voor koivijvers, want koikarpers laten deze puntige drijfplant vaak links liggen. Boven water kleurt het blad frisgroen, onder water zijn ze donkergroen tot wijnrood. De plant is winterhard, maar het blad sterft ‘s winters af en de stengel overleeft op de bodem van de vijver.

11. Naaldkruid of watercrassula

Watercrassula, naaldkruid, waternaaldkruid (Crassula recurve); het zijn allemaal namen voor dezelfde krachtige zuurstofplant die het in elke vijver altijd goed doet. Naaldkruid is een zeer enthousiaste groeier die om die reden het beste in een vijvermand geplaatst kan worden. Zo voorkom je dat hij zich te gemakkelijk door je vijver verspreidt.

12. Marimo mosballen

Magische ballen zijn het, de Marimo mosballen (Chladoflora Aegagropiladie). Marimo betekent zeewier in het Japans, en dat is precies waar deze zuurstofbollen uit bestaan: groenwier. Er komt dus geen mos aan te pas bij deze handige ballen, die gebruikt kunnen worden in vijver, aquarium én in decoratief glas met water. Marimo mosballen rollen over de bodem van de vijver, vandaar dat ze rond zijn. Zijn ze vuil, dan was je ze onder de kraan en knijp je ze uit als een spons. De mosballen groeien zeer langzaam en kunnen makkelijk honderd jaar oud worden.

13. Penningkruid

Moerasplant penningkruid (Lysimachia nummularia) is liefhebber van vochtige tot natte grond. Daarom zie je de gele bloemetjes vaak langs sloten, in grasland of in het moeras. Penningkruid is een perfecte aanvulling op de moeraszone of de randen van je vijver. Het is een snel groeiende kruipplant die mooi laag blijft (circa 10 cm) en zeer geschikt is als bodembedekker nabij de vijver.

14. Aronskelk

De karakteristieke bloemen van de aronskelk zijn een bekende verschijning. Maar wist je dat de witte aronskelk (Zantedeschia aethiopica) het ook heel goed doet aan de vijverrand? Deze moerasplant is een gezonde groeier dankzij zijn sterke wortels.

15. Japanse holpijp

Japanse holpijp (Equisetum japonicum) is hekkensluiter van deze top 15. Zoals de naam doet vermoeden is deze waterplant afkomstig uit Azië en kenmerkt zich door de holle, bamboeachtige stelen met bruine ringen erop. De hoge stelen steken soms ver boven het water uit en sieren daarmee menig vijver op.